Diversgestemdheid

Oh, hoe troostend, de idee van optimale, nooit stotterende gelijkgestemdheid!

Natuurlijk (h)erken ik de weldaad die een diepe klik met zich meebrengt. Een verstrekkende resonantie. Een gedeelde golflengte, bíjna als de oceaan voelend. Het, voor een moment, niet uit eén vallen met de ander. De schittering van de verbinding, een ‘sense of belonging’ die een geheel nieuwe ‘felt sense’, een gloeiend lichaamsbewustzijn en geestesvreugde, met zich meebrengt.

Tegelijkertijd is deze ervaring precies een potentieel portaal tot een nieuwe uitdijing van inzicht en universum. Precies waar resonantie zegeviert, wanneer ‘zelf’ en ‘ander’ illusoir blijken, ontdekken we ook onze gedeelde diversiteit. Diversgestemdheid. Als we althans openstaan, subtiel open blijven staan...

Wanneer we ons gezien en gehoord voelen, wanneer we ons zelfs diep begrepen en verstaan voelen, dan kan dit een inhaligheid oproepen om hieraan vast te houden, om de soms intens helende ervaring van veilige verbinding te bestendigen en te luilekkeren in de zekerheid van begrip en schaduwloze spiegeling. Wij zijn zó! ‘Zien en horen’ worden dan vervangen door ‘gezien en gehoord willen worden’, een nuancering die ik recent mooi gespiegeld voelde in contact met een dierbare vriendin.

Het ‘zien en horen’ van onszelf en de ander is een voortgaand proces van hernieuwde nieuwsgierigheid, ontdekking, verbinding. Dit openstellen van onze zintuigen en het aangaan van de intimiteit met onszelf en elkaar, voltrekt zich in een expanderend bad vol potentieel. Oftewel, vol onzekerheid.

“We do not know our own souls, let alone the souls of others… There is a virgin forest in each.”

Virigina Woolf

Ieders ‘virgin forest’ is een uitnodigende, maar ook potentieel bedreigende, verwarrende, intense ‘rainforest mind and body’ (om de bekende term van Paula Prober te lenen en uit te breiden). In een wereld die ons vaak afleidt van verbinding en onze werkelijke verlangens hiertoe, in werelden waarbinnen er een gemis aan verbindingsrijke, levensomvattende narratieven voortleeft, is de verleiding tot het voortgaand vertoeven in een bubbel van sociale en emotionele gelijkgestemdheid wellicht des te groter.

De bubbel van gelijkgestemdheid is echter ook een emotionele en creatieve verarming. In onszelf en met elkaar. De emotionele echo’s, het denken dat op den duur slechts nog ‘dachten’ wordt, de gevoelde veiligheid die minder en minder in dialoog is met wederkerige vrijheid…

“That illusion of a world so shaped that it echoes every groan, of human beings so tied together by common needs and fears that a twitch at one wrist jerks another, where however strange your experience other people have had it too, where however far you travel in your own mind someone has been there before you — is all an illusion.”

Virginia Woolf

Idealiter is een ervaring van gelijkgestemdheid een portaal tot groei. Groei in de vorm van het onszelf durven openstellen voor meér van de wereld, meér van onszelf, meér van het onbekende, meér van 'anders', dan we eerder voor mogelijk hielden. Zodat we, gevoed door momenten van diepe resonantie, dieper en verder leren liefhebben en verbinden. Sterker nog, in zekere zin gaat deze ‘groei’ aan de gelijkgestemdheid vooraf in de vorm van fijnzinnig bewuste openheid en welhaast principiële nieuwsgierigheid. Behoeftigheid verzacht tot een vorm van afstemming zonder verlies van authenticiteit. Gelijkgestemdheid is een weldadige ervaring, maar geen nood in de ogen van liefde.

Dit is een ware beoefening waarin ik met regelmaat mijn eigen inhaligheid ten opzichte van gelijkgestemdheid opmerk. En waarin ik buitengewoon geniet van de momenten waarin verbinding precies samenvalt met ieders authenticiteit. Vibrerend kwetsbaar, krakend krachtig levendig. Diversgestemd, een emotioneel orkest, levenskunstige communicatie.

Luistertip: https://anchor.fm/.../episodes/A-case-against-love-e1pauct

Zin om gestemdheid in allerlei vormen te exploreren, binnenin jezelf en in contact met je intense medemens? --> https://www.alotofcomplexity.nl/studiedagen

Diepsensitief

Diepsensitief

Toen ik twaalf was, raakte ik ontregelend prikkelgevoelig

Mijn systeem emotioneel overbelast en ondervoed

Mijn bewustzijn kort en woelig

Trok ik me uiteindelijk op mijn 17e terug

intens prikkelvermoeid

Toen ik 21 was, ontdekte ik overprikkelbaarheid

Het resoneerde in mijn binnenwereld

De prikkels verkregen opnieuw hun authentieke proportie en intensiteit

De verschillende dimensies, het alsmaar groeiend menszijn

dit klopte ook met mijn vroegkinderlijke leefwereld

Toen ik 23 was, las ik over hoogsensitiviteit

De nadruk kwam op vergaande verwerking, intense beleving

ook op de opmerkzaamheid

En zo kreeg de prikkelbeleving weer de gulle gloei van heelheid

Gaandeweg begon ik opnieuw en steeds fijnzinniger te voelen

Noch het ene noch het andere concept kan met aandacht omvatten

wat wij mens met dit subtiele voelen bedoelen

Wel markeert elk concept een stuk ontspande overweldiging

Mijn zenuwstelsel ging van bevriezing

naar ontlading, verering, verbinding

en volledige doorleving

En nu?

Nu ben ik díepsensitief

Eindeloos ontdekkend in een beleefwereld veelal ongekend,

op sommige vlakken kenmerkend intens

op de meeste vlakken intens méns.

Getuigenis - liefhebben

“‘Liefhebben is ook pijn hebben’, zei ze met haar kenmerkende abstracties. Hoewel ze gelijk had, deed het gebrek aan persoonlijke voornaamwoorden pijn. Zo is de liefde, zou ze met een ironische toon benadrukken. Oké. Dit was haar manier van liefhebben. Door zo te spreken bespaarde ze ons beide blaam, point taken. Maar bij gemis aan verantwoordelijkheid waren er ook geen voorwaarden waarbinnen ons drama zich kon afspelen. In drama’s wordt er gevoeld.

Toegegeven, ik ben iets te verzot op drama. Hechtingsprobleem, aldus de psycholoog. Vroeger,thuis, kon ik nooit de hoofdpersoon zijn maar in de tragedies die we om de drie weken in ons relatiegekibbel nabootsen voel ik me met regelmaat de exquisiete vertolker van de prijswinnende monoloog.

Belangrijker is dat een gedeclareerde liefde zonder voorwaarden vaak een verlangen naar stilaan dodelijke veiligheid verborg. Kwetsbaarheid is de grond onder de gevoelde liefde.

Ik lach in mezelf, want ik neem al die abstracties gretig over. Wij twee liefhebbers zoeken soelaas in het hoofd, maar het hart zingt in dialoog met wat er mogelijk is, wat altijd blootligt. De aan ons ontglippende uitademing en die makkelijk te krenken huid, de contactgrens waar ‘ons’ opbloeit. Tastbaar en toch nooit helemaal kenbaar. 'Ik' is net zo vaak een bezittelijk voornaamwoord in mijn beperkte liefdesvocabulaire.

Tijdens al dat gekibbel schiet er vaak eén ding door mijn blokjesstapelende hoofd. 'Hier zitten we dan', lotgenoten. Het volgende moment dient zich aan, een verhaal verliest zeggingskracht, een hand zoekt een hand. Personages zijn mensen van vlees en kolkend bloed.

Mijn hoofd kent de taal van intimiteit nog niet zo goed. Ik heb er een heel lichaam voor beschikbaar, dat weet ik ondertussen gelukkig wel.

Voorlopig oefen ik maar wat met het tastbaar zijn… Ze komt dichtbij en het raakt. 'Het'! He he!

Ik wil focussen op haar woorden, maar mijn lichaam hoort intonaties, de timing, het volume, de nabijheid van haar bonzende hart. 'Dag, ik bons ook.' Ik zal het eens zeggen.”

Getuigenis - kwaadheid

“Anger is the deepest form of care, for another, for the world, for the self, for a life, for the body, for a family, and for all our ideals, all vulnerable and all, possibly, about to be hurt.

Stripped of physical imprisonment and violent reaction, anger points toward the purest form of compassion; the internal living flame of anger always illuminates what we belong to, what we wish to protect and those things for which we are willing to hazard and even imperil ourselves (Consolations, David Whyte).”

Het is nog geen gegeven zó kwaadheid in te voelen, te bezien. Whyte's woorden resoneren weliswaar, ze kloppen gevoelsmatig.

Boosheid heb ik geleerd van jongs af aan in de kou te laten staan. Zowel in het huiselijke opgroeien (welke emoties er binnen de dierbaarste relaties mochten zijn zonder risico op een opnieuw doorgeknipte navelstreng) als in de maatschappelijke structuren (denkbeelden, gewoontes, culturele verbeeldingen) werd boosheid vaak afgewezen. Het zou te makkelijk zijn er hierbij vanuit te gaan dat ik weinig geneigd ben tot deze uiting van levensenergie, zoals persoongerichte duidingen ('je bent verlegen') lijken te suggereren. Zeker als meisje, jonge vrouw, volwassen vrouw....werd en wordt kwaadheid regelmatig veroordeeld.

In de woorden van Whyte wordt meteen duidelijk dat geïnternaliseerde ideeën en patstellige tegenstellingen ('wie compassievol is, is niet boos') tekortschieten. Ze doen de menselijke natuur en cultuur, beleving als voortgaand spectrum, te kort.

Waar was die kwaadheid al die tijd?

Lange tijd was ze ferm op mezelf gericht. Soms ijzig objectgericht, dan was er een venijne afwijzing van mijn benen. Soms om de hele mens ik, dan kwam boosheid in de vorm van een zwaar, zwaarmoedig schuldgevoel. Zo leerde ik de levensenergie niet herkennen, liever ten alle tijden te vermijden. Ik at lange tijd te weinig, was eigenlijk boos omdat míjn grenzen gepasseerd waren, maar had noch de taal noch het contact met mijn emoties beschikbaar om deze ervaring te herkennen. Ook de sociale omgeving om dit mee te delen ervoer ik als afwezig. Boosheid betekende dat ik moest leren mij nog meer in te houden. "Je houdt alles in", zei een krachttrainer.

Langzaamaan, en toen abrupt, deden er zich situaties voor waarin die ingeslikte energie naar buiten kwam. Een combinatie tussen voldoende veiligheid en sterke provocatie maakte dat ik mezelf ineens fel hoorde schreeuwen. Daar was ze! Wakker en levendig. Ik schrok van mijn stem en de kracht in mijn ledematen en vond het tegelijkertijd aangenaam. Ah, dit is het dus! Vrijwel direct baalde ik van de impact op mijn omgeving, maar de geest was uit de fles en nu was de vraag; wat wens ik hier nu mee?

Ik leerde dat boosheid vaak als tranen kwam.

Veel later oefende ik kwaadheid via een bokstraining, en recent nog eens binnen een existentiële training. "Dit is jouw kracht", sprak de trainer. Wat een welkom! De situatie was gecontroleerd en bevrijdend in eén. Het schreeuwen ging me ondertussen beter af.

In een boek als "De ontembare vrouw" van Clarissa Pinkola Estés las ik over de wilde wijsheid van boosheid. Dat wat naar binnen toe vastgezet was, en door botte denkbeelden onderhouden werd, kon nu ademen. Boosheid is boosheid niet (alleen), de bron van emoties is eén en dezelfde levensenergie. Wat vertelt de kwaadheid?

Het gaat niet zozeer om de rechtvaardigende verhalen, maar om de bewegingen van het lichaam in secure dialoog met de volledig verbonden omgeving. Er is dan, in het proces, een vorm van kwaadheid die uiteindelijk meer op liefde lijkt dan we vermoeden.

Boosheid leer ik steeds subtieler herkennen. Nog steeds is mijn vrij spontane neiging om te remmen. Maar daarmee zet ik niet meer alle kracht in mijn lijf vast tot het zich, na jarenlange stress, toont als een chronische zweer in een orgaan. Ik ben getuige van de mentale beelden die door de energie worden gevoed. En dan maar eens nuchter in gesprek met de kwaadheid. Wat is van belang, gevoelsblijkelijk?

Kwaadheid reikt zelfs verder dan ik eerder voor mogelijk hield, toen het met name zelfdestructie voedde. Er is boosheid - compassie - over hoe we met elkaar, alle wezens en onze planeet omgaan. Een boosheid die samengaat met een verhoogde mogelijkheid te reageren, 'response ability' (zoals Gabor Maté dit treffend verwoordt). De kracht om (levens)kracht volledig door me heen te laten stromen.

Uit 'Intens mens':

*Met liefde naar boosheid*

Als je nu eens met liefde naar boosheid kijkt… Als je ziet wat jouw boosheid aan scherpzinnigheid behelst, aan doortastend oordeel vertelt, prioritering in de chaos stelt.

Als je nu eens met liefde en haar kenmerkende geduld naar ongedurige boosheid kijkt, dan is het de boosheid die je blik op de wereld, op jezelf en de tot dader getypeerde ander slijpt.

Als je de boosheid tegemoet loopt – niet met een dichtgeslagen deur, niet met een tot spierknoop gestompt kussen, niet eens met een laaiend oordeel – maar met een fier, stilstaand, in aandacht devoot geestesoog.

Als je met deze liefde boosheid aankijkt, voelend hoe met de tijd de energie uit je gebalde vuisten verstrijkt, dan sta je oog in oog met de hyperlokale waarheid van jouw subjectiviteit. Dan is dat wat er relatief toe doet, het absoluut waard geleefd te worden.

Als je nu met liefde naar deze boosheid kijkt, dan is het je met recht begrenzende ego die dankzij de werkelijk koesterende dekmantel der liefde wijselijk wijkt.

Als de nu moedige liefde de boosheid ongefilterd bekijkt, deze niet met ‘horen’ of ‘moeten’ vergelijkt, dan wordt het stemrecht van jouw stootkracht momentaan geijkt.

Dan is boosheid één van de meest volmondige, overtuigende, doorleefde ja’s tegen het leven. Een vrijbrief voor verantwoordelijkheid, die met hardop uitgesproken uitroeptekens gesigneerd wordt. Geen saboterend verzet tegen hetgeen je verafschuwt, maar de voorwaartse energie die waardengedreven acties stuwt."

Getuigenis - laten raken

"De wekker gaat. Het is niet mijn wekker en ik irriteer me aan het volume, de melodie en het moment. Dit is geen handig begin van een lange dag, dus ik zucht gekunsteld en draai mijn aandacht nog eens naar binnen toe, waar mijn droomwereld kermend aan een dun draadje bungelt, op de afgrond richting het slurpende onbewuste.

Ik verlang naar het oordeelloze, impressionistische van die bijna verloren droomwereld. Er is iets in mij dat altijd wil blijven slapen.

Zodra ik mentaal begin te grijpen begint het draadje te trekken, tergend langzaam te scheuren.... en pang! Een wolk aan ouderwetse gedachten blijft over.

Ik word een wonderlijke samenwerking tussen bewust en onbewust gewaar maar begrijp er geen snars van.

Lichtzuchtig doe ik mijn ogen open en voel de altijd warme hand van mijn lief om die van mij krullen. Het vaste ritme van onze aanraking stimuleert om te doen wat ik de afgelopen maanden deed. Rug recht, ogen halfgesloten, start ik de puntmeditatie. Mijn aandacht is overal maar zeker niet bij het meditatieobject. Geeft niet, leer ik, gewoon weer even bijsturen. Langzaamaan komt de ongedwongenheid én levendigheid van die droomwereld terug in gevoelszicht. Mijn ademhaling minder gecontroleerd, dieper van aard, rust ik in het nieuwe ankerpunt dat zich de afgelopen maanden steeds vaker in mijn buikgebied kenbaar gemaakt heeft. Als blijkt dat ik niet altijd kan slapen, is dit het beste substituut. Een plek waar verlangen enkel verlangen is. Geen verkooppraatje, geen ideologie, geen grijpen naar zin en onrust over daarom vermeende onzin. Gewoon, verlangen en haar kenmerkende gevoelscomplexiteit. De gevoelstinten, enorm!

Nu dat ik de toch wel ontrollende plannen voor deze dag van mijn voorhoofd voel glijden, merk ik het verlangen om naast onze dochter te kruipen. Peutermensje naast mamamens. Nog even geen grote stappen richting de grote buitenwereld, nog even tijdloos.

Ze vraagt dertig maal daags 'Mama, als ik later groot ben....?' Ik wil haar vooral zeggen, zonder woorden dan, dat ze dan ook altijd even bij me kan komen kruipen. Dat ga ik meteen doen, dát is een goed plan.

Mensen zijn in staat om zich continu te laten raken en onder die potentiële transformatie toch een zelfde soort verlangen naar aanraking te blijven onderhouden. Machtig mooie veerkracht."

Getuigenis - vormloos verdriet

“Het pijnlichaam balde samen in mijn keelgebied. De druk was immens, te veel voor het kleine kind dat daar verscholen lag. “Laat het maar komen”, fluisterde een medelievend medemens.

En er waren tranen. Zilte tranen. Lang verwrongen tranen. Tranen die waren opgesloten in een stilte die eerder niemand toevertrouwd was. Tranen die onuitgesproken woorden, een dichtgeknepen mond, een weggedraaid gezicht, een ingehouden knuffel en zelfbeschadiging omvatten. Tranen die de vermeende, verharde volwassene deden oplossen tot het kind dat het eigenlijk altijd nog was.

Tranen die konden zingen. Ze zongen over een beloofd nieuw leven, over een vergaan leven, over een ontheemde jeugd en het ongekend diepe verlangen gewoon te mogen spelen als een kind. Er waren tranen die het daglicht van andermans bewustzijn nooit getroffen hadden en die nu in de zachte handen van een heelmeester vielen. De zo sensitieve ander die mijn eigen ziel diens regie van verlichting teruggaf. Tranen rolden en ik ontrolde, tot de hele mens die ik daar was, de dappere mens die het nog altijd verscholen verdriet liet zien. Uitgelopen mascara sierde het gewin van de authenticiteit over het aangeleerde ik-doe-het-zelf-masker.

En er was moeheid. Veel moeheid. Maar geen zware moeheid. Gewoon, de behoefte aan rust en overgave. Er was zojuist iets begraven, er kwam zojuist iets tot leven. Tranen en tuiten getuigden van de transformatiekracht die sensitieve aanwezigheid heet. De realiteit zien zoals ze is, zoals ze is geweest, de tranen die dit bevestigen en de tuiten die herwonnen beleefgebied bevruchten met ontschoten levenskracht. De psyche kent haar eigen, natuurlijke, nu geëerde natuurwetten.

Zilte tranen proefden zoet. Zo zoet. Zo waar. Nu, voelde ik, is het niet meer nodig altijd maar alert te zijn. Nu, voelde ik, ben ik deel van een omarmend geheel, ben ik de dansende materie die al dansend meer en meer vormloos voelt.

Ik droogde mijn gezicht, liet mijn knieën het verlichte gewicht van mijn romp zachtjes opvangen en knielde neer voor een vrijgevochten doch zachtzinnig brandend kaarsje. Het leven mocht helemaal door me heen stromen. Zo is het echt, zei ik middels een zoemende zucht, met mijn adem stem gevend aan het gevoel dieper te durven leven."

Getuigenis - lief en licht

"De liefde is heel licht.

Er is een liefde.. die is letterlijk licht. Je zweeft, je voeten worden van de grond getild, in je buik speelt een sonnet, pardoes ben je een poëet, het leven is eén specifieke verbinding. Een onweerstaanbare drang tot overgave welt op en het gevoel precies op de juiste plek te zijn. Hier, hiernaast, móet ik zijn. Mag het?

Er is een ander soort liefde, zij omvat én transformeert de voorgaande. Zij maákt licht. Schept, schenkt, brengt. Zij is niet per se letterlijk licht. Ze is eerder vol, maar niets te veel, niets te overmatig, want ze ís. Het is een liefde die accepteert, helderheid voorstaat, niets verdoezelt, maar ook niets afdwingt of nodig vindt te benadrukken. Ze heeft een dermate natuurlijk ritme dat elke vorm van controle haar plank misslaat, haar ecosysteem verstaan is het leven kennen. Ze toont zich wanneer we toewijding laten zijn. Voel je, het verschil, de welhaast wringende paradox en toch...ze is heel gewoon in alle grootsheid. Ze vraagt om niets meer en minder dan er is. Ze fluistert, de fluistering is alleen in de stilte merkbaar. Een stilte die te horen is als het voelen van je lichaam en het te ruste leggen van gedachten. Loslaten is vrijlaten, onwetendheid herkennen is een vorm van diep weten, 'we' is iedereen. Zoiets zegt ze, fluisterend...Ze is enorm lichtgevoelig, zo houdt ze haar licht stralende.

En dan is er een liefde die verlicht. Een liefde die precies grenzen en wensen onderscheiden kan, of tot eén en dezelfde bron herleiden weet. Deze liefde is een mengelmoes van bovenstaande, ze prikkelt alle levenslust in je en ontneemt je nooit de daadkracht om hierin je eigen keuzes te herkennen. Ze weet de volheid en de leegte samen te spelen. Niet te kooien, de liefde die je verlangen is om dieper te voelen dan je zenuwstelsmatig voor mogelijk hield. Deze liefde is ook donker, ze weet dat liefde zich even vaak toont wanneer alle schaduwen samenvallen tot een ondoordringbaar, stralend slim zwart."

Getuigenis - inspiratie

"Graag ben ik in zekere zin altijd mijn eigen werkgever... Het belangrijkste daarbij is dat ik het werk, het creëren, kan afstemmen op mijn gevoelswereld. Voor creëren is inspiratie een basis. Inspiratie komt niet op afroep en zeker niet onder druk. Inspiratie vraagt openheid naar ervaring. Prikkels van buitenaf zijn voedend, het is daarbij belangrijk dat mijn binnenwereld ontvankelijk is voor de prikkel en de verwerking diepgaand en vergaand is. Dan ineens kan er inspiratie zijn en ik heb geleerd daár attent - niet zozeer angstig - op te reageren. Zodra ik de druk van buitenaf voel in de vorm van al dan niet met de realiteit overeenkomende verwachtingen of een verwarrende toestroom aan prikkels, is de creator in mij weg.

Ik heb me vaak verzet tegen deze 'instabiliteit', verweet mezelf té gevoelig te zijn. Nu zie ik het als de aard van het beestje. Sindsdien versta ik de creatieve wetten beter en word ik ook meer flexibel, met name door de ruimte te vragen die ik nodig heb om inspiratie te voelen en er adequaat op te reageren.

De benodigde ruimte kan ik ook vragen aan een externe werkgever. Hier komt emotionele ontwikkeling de kunstenaar in mij tegemoet. Assertief zijn over wat het creatieve proces, en ik als intenseling, nodig heb, dat is cruciaal om mijn werk te doen.

Bovendien, als ik het loskoppel van persoonlijk falen of zelfs een gestolde, persoonlijke eigenschap, zie ik dat ik hiermee iets groters honoreer dan dat ikzelf - of een externe werkgever - helemaal in de hand heb. Als ik gevraagd word iets te creëren, dan hebben we nu eenmaal met deze manier van werken te doen. Er zal iets door mij heen moeten stromen, wil 'niets' tot 'iets' verworden.

De spirituele zoeker in mij hernoemt dit graag tot een 'sacraal' aspect van het creatieve proces. De verbonden medemens in mij weet ondertussen dat concreet en direct hierover zijn in communicatie, ook naar mezelf, van belang is. Er zijn geen creatieve garanties en ik heb geen behoefte mezelf, of eigenlijk de creaties, eindeloos te imiteren. De doodslag van artistieke levendigheid is de druk tot herhaaldelijke productie. Dat zeg ik wat grotesk omdat het ook zo voelt, het voelt gróf. Terwijl openheid altijd uiterst sensitief en subtiel is, het is een poreuze beleving, jezelf tastbaar en doordringbaar opstellen zodat de kans toeneemt dat er in de uitwisseling met de binnenkomende buitenwereld in de binnenwereld iets opborrelt wat we inspiratie noemen.

Inspiratie is tenslotte lucht binnenlaten. Gaat iemand, inclusief ikzelf, op mijn borstkas zitten, dan loop ik leeg. Leeg is wel de ervaring die ik vaak op school had...

Inspirationele leegte herken ik ondertussen en zie ik als een staat die er mag zijn, ook hier weer geen druk.., maar zeker niet chronisch wenselijk is.

Soms baal ik nog weleens van de hypergevoeligheid richting andermans emoties, wensen, gevoelde eisen...de omgeving. Maar hey, het is dezelfde gevoeligheid die, wanneer naar binnen gekeerd, ongewone ideeën, verrassende vergezichten en van de norm afwijkende gedachten opmerkt. Die gevoeligheid is extern gericht weleens ontregelend, naar binnen toe gericht is het mijn belangrijkste werkgever. Bovendien, die extern gerichte gevoeligheid komt inspiratie meer dan ten goede wanneer er ruimte is.... Een vorm van leegte die niet bedreigend of doods aanvoelt, eerder als de stilte voor de inspirationele storm. En muziek, bewuste beweging of gerichte, vertraagde aanraking. De geïsoleerde prikkel opent binnenwerelden vol creatieve mogelijkheden. In elke wereld schuilt een andere werkgever, een ander soort onderwijs, een prikkelende, open opdracht die ik mezelf met alle liefde voor dit waanzinnige leven geef!"

Getuigenis - instant vreugde

"Bij sommige vrienden voel ik instant vreugde. De ontmoeting tussen onze 'bewustzijnen' roept een soort 'giddy' achtige energie op. Hey, welkom in mijn wereld, welkom in jouw wereld. Het zijn de mensen met wie ik een existentiële ernst deel, grappig genoeg. Ook zij leven meer in hun hoofdwereld, peinzen, vroeten, hebben hun eigen tikjes, zoeken naar structuur en verlangen eigenlijk vrijheid. Maar zodra we samen zijn verlicht dat zoekende. We zien in elkaar die bizarre ernst en merken meteen de dubbelzinnigheid, de eindeloosheid en het koddige ervan op. De ander zoekt woorden, denkt diep na, en ik zie iets van mezelf, dat gepijnigde onweten, lach er hartelijk op, alsof in die ontmoeting precies duidelijk wordt dat er nooit antwoorden zullen komen en we het simpelweg met dit moment, deze ontmoeting van doen hebben. Het is ook simpel. Als een ander dat getergde zoeken niet herkent of erkent, is de last ervan weleens deprimerend. Maar zodra ik een gelijkzoekende ziel ontmoet, blijkt dat menselijke iets om vol te beminnen. Niets meer, niets minder. Dat stemt mij diep vreugdevol, om die specifieke levensvorm mens in het grote heelal vol ontelbaar diverse vormen leven. Mijn hart maakt een sprong en wat eerder ernst leek is nu een vorm van verlangenvol spelen. Misschien is het wel een op de ander geprojecteerd verlangen om de denkteugels los te laten en vol overgave te voelen, bewegen, verbinden en vertrouwen. Mooi hè? Die instant vreugde zou ik eenieder willen schenken, elke ontmoeting opent een wereld aan mogelijkheden."

Getuigenis - voornemen

“Eigenlijk heb ik maar eén voornemen. Mijn liefde meer tonen, liefde als basisbeleving koesteren. Er mag een sluier van mijn diepste diepten, de aangeleerde bescherming mag vertederen. In gevoeligheid ben ik geneigd afgeleid te raken van een liefdevol gevoel. Binnenin, buitenom, er zijn altijd wel verstoringen gaande. Mensen kijken weg waar ze eigenlijk behoefte hebben aan een wederkerige, langer aanhoudende blik. Hun intonatie verraadt irritatie, kleine stuipjes stilletjes opgekropte boosheid overschaduwen een gedeeld lot. Wat een interactie is, wordt afgedaan als individueel kwaad. Eerlijkheid is soms zo ver te zoeken dat alleen ongeloof geloofwaardig lijkt. Medemensen ondergaan grove ellende, waanzinnig geweld, verscheurende verlatenheid. Er zijn continu stromen prikkels gaande om met recht voluit verdrietig te zijn. Maar op den duur wordt dit een type verdriet dat de magische kwaliteit van doorleefd verdriet verliest. Doorleefd verdriet, waar je de tijd voor neemt en vooral de ruimte aan schenkt, verbind je weer met jezelf en opent de handuitreiking naar de ander. In de mogelijke overspoeling van afleidende pijnprikkels ontstaat er op den duur een opstoppend verdriet. Er komt niets meer naar buíten. Ik ken dat, dan leef ik binnen de muren van mijn eigen, verschrokken vel. Vereenzaamd, onbewust verdrietig. Terwijl de liefde juist op de zenuwrijke contactgrens met de ander floreert. Mijn voornemen is om me minder te laten afleiden door de toestroom aan mogelijke pijnprikkels. Want als ik kijk, écht kijk, met mijn diepere gevoel kijk, wat altijd in vertraging gebeurt, dan zijn er ook zoveel mooie momenten te ontraadselen uit het alledaagse en het levensgrote. Ik zie hoe mensen elkaar beminnen, hoe andere dieren ongekende wijsheden kennen en in een wereld leven die toch altijd verwondering oproept. Ik voel en zie wie we groots zijn alleen omdat we nietig onderdeel uitmaken van een adembenemend, omvattend geheel. Zo bekeken ademen abstracties. Ik wil stem geven aan die kleine en grote liefdesvondsten. Mezelf daarin ook laten zien. Want wáar is waár, dat is wie ik voel te zijn, als ik mezelf toesta vol te voelen en onzekerheid voorbij de grenzen van mijn ego erken. Een ‘hoe’, een kwaliteit van ervaren, zoals we dat allemaal zijn, precies omdat we zo innemend kwetsbaar verbonden zijn met elkaar, eén deinend zenuwstelsel dat we planeet aarde noemen. Het maakt me niet meer uit dat deze levenshouding zowaar een bundeltje tegelwijsheden is. Het gaat namelijk niet om de woorden, maar om de praktijk. Niet om de dringende daden, want soms is niets doen even liefdevol, maar om de actieve houding, de kwaliteit waarmee verbinding wordt gemaakt. Als ik mijn ogen dicht doe, gevoelsmatig in de donkerte tuimel en uit ervaring wederom weet dat ik altijd op gevoel land, is dit besef heel dichtbij. Mijn voornemen is een zijnswezen. Het maakt niet uit welk jaargetal daaraan kleeft, het gaat erom dat het leven nú is en daarmee onherroepelijk eindig en waardig in eén. Het gaat om een ontvankelijkheid die het waard is op elk moment fris en zinderend, levenswillend en daarbinnen ook intens rustig, geleefd te worden. Zo zijn we geboren, is het niet?”

Genius

"Genius is both a specific gift and a possibility that has not yet occurred; it is not fixed internal commodity to be exploited and brought to the surface, but a conversation to be followed, deepened, understood and celebrated. Genius is the meeting between inheritance and horizon, between what has been told, what can be told and what is yet to be told, between our practical abilities and our relationship to the gravitational mystery that pulls on us. Our genius is to understand, and stand beneath the set of stars present at our birth, and from that place to seek the hidden, single star, over the night horizon, we did not know we were following."

David Whyte, Consolations

A beautiful celebration of the vivid contact boundaries between the swirling inner world of the gifted and the outer world's abundant giftedness. An important reminder that we are always, simultaneously, interacting with the known and the unknown, the space of possibilities born from our sense of exploration and a courageous unassuming nature towards the boundaryless connections that make up life. A heartfelt encouragement to respect diversity as the cornerstone of our interconnections, to always look upon each other with potential in mind while respecting the incremental, emergent and idiosyncratic nature of anything one might deem progress on forehand. Not to claim another's genius is to provide the creative space for the other to thoroughly feel one's impending expansion through a subtle, friendly accompaniment. Giftedness is an exchange, an art of giving and receiving, a phenomenal expression of deep reception in interaction with, not to be forgotten, generous, nondemanding giving. Then, genius will show itself eagerly, raising its spirit from the margins of our known worlds.

Getuigenis - levensenergie

“De meeste levensenergie, soms een voorwaartse moed, haal ik uit subtiele momenten van intimiteit. Net even die hand op mijn schouders, of zelfs de zachte vraag of het oké is dat die hand daar rust en mijn schouders in contact brengt met… Contact. Ineens is er de tast als intense observatie, de herinnering nu, voelend dus, te leven. De vraag, de uitreiking, de vertraging in de actie, precieze aandacht voor elk deel van het geheel. Het geéft energie. Intensiteit is dan afgestemd, ik voel een vertrouwd maar niet minder levendig soort intimiteit met leven. Vrienden die luisteren waar een ander misschien allang, ook wel begrijpelijk, afgehaakt was. Luisteren met een zachte ‘ja’, wat ‘hummetjes’ hier en daar, een glimlach en fit gevonden humor als existentiële ‘boost’ tussendoor. Luisteren met een heel wezen, het 'verwezenlijkt' elkaar. De scheut levensenergie die het in me oproept is kinderlijk vrolijk, soms overspeel ik vervolgens de intensiteit en verlies ik de intimiteit... Met mezelf, de ander dan uiteraard ook. De voorwaartse moed wordt een aangeleerde dadendrang, of ik dommel weg bij het idee altijd te kunnen leunen op de aanwezigheid van de ander. Na verdriet kan ineens een riante scheut vreugde volgen. Maar het is eigenlijk dezelfde energie. Het is eén en al levensenergie, misschien net een andere toon, kleur, beweging. Dat is waar levenskunst van gemaakt is. De gedaanteverwisseling van die levensenergie kan de overtuiging oproepen dat het over iets fundamenteel anders gaat, maar zodra ik weer die intieme kwaliteit voel, zodra mijn aandacht aandachtig, alert maar niet-willend is, blijkt het allemaal eén te zijn met elkaar. Dat is wat die lieve mensen bieden. Dat is de ontmoeting. Het open samenzijn, een subtiel samenvallen van waarnemer en waargenomene, omdat vertrouwen ís. En dan de wonderlijke waarneming van het bezige bijtje, de waarnemer. Wow, ik leef en het is helemaal goed zo! Ha, zelfs díe waarneming….Het leven als overgave in plaats van opgave.”

Getuigenis - lagen

“Soms visualiseer ik dat er verschillende lagen van leven zijn waarin we ons kunnen bevinden. Sociale lagen die een fysiek equivalent kennen. Spirituele lagen die evengoed lichamelijk resoneren. Creatieve lagen, niet echt als eén laag te duiden, lokaliseren. Hier hebben mensen al jááren over nagedacht… Theorieën zijn boeiend, soms verhelderend. Mijn geest lust er wel pap van! Maar...vooral het subtiele onderscheiden in de praktijk is waardevol. Eén ding is het om in mezelf, mijn gedrag of zelfs emoties, sociale lagen van een emotionele laag onderscheiden, een andere is het om met geconcentreerde aandacht bij de subtiele energetische verschuivingen in mezelf aanwezig te zijn. In het laatste geval blijkt het beeld van lagen niet meer stand te houden. Alles is beweging en daarbinnen is er een ademende stilte. De beleving van continue beweging ervaar ik als levenskracht – een zinderend, ontembaar gevoel. Soms ben ik er bang voor, in hetzelfde huis vol beweging vertoeft wat we pijn en onzekerheid noemen. Ik merk op dat ik dan liever verdiepingen onderscheid dan subtiele beleving onderzoek of de spreekwoordelijke hoeken van het huis afstof. Als mijn denken op dat moment weinig helder is, worden woorden van beton, ze gaan minder de relatie met elkaar aan, worden toevluchtsoorden voor een toegestaan stuk beleving dat van buitenaf bestudeerd wordt. Ervaring moet aan afmetingen voldoen. Dan verliezen woorden ook hun muzikaliteit. De intensiteit van de woorden lijkt niet meer te passen bij wat zich in alle levensdynamiek continu ontvouwt. Als ik het wat groots zeg, voelt het dan alsof er iets verloren gaat, aan leven verliest. Ik voel me dan ook ontheemd. Dat roept weleens angst op, chaos lijkt dan meester van mijn beleving, een geheel valt in steeds verder versplinterende, niets-voelende hokjes uit eén...Wat is de zin hiervan? Ik visualiseer opnieuw de lagen, grotere delen van een geheel dat opnieuw overzichtelijk aandoet, maar ben alsnog niet ‘terug’ bij de diepere levenskracht. Zoveel woorden dekken de gevoelslading van leven niet. Alleen in het muzikaal aan eén rijgen, in hóe ze uitgesproken worden, of hoe de woorden een ademend geheel, het verhaal, vormen, herken ik de subtiele verschuivingen die ervaring kenmerken. Alleen wanneer een uniek en verbonden bewustzijn opleeft van de zinnen, van de pagina’s, blijkt meerlagigheid te resoneren met hoe ik het in de praktijk beleef. Laag voor laag vallen lagen weg.”

Getuigenis - liefde en aandacht

"Liefde en aandacht. Broodnodig. Bij een gevoeld gebrek gaan we stampvoeten. Logisch ook, er is nood. Als volwassenen stoten we elkaar af met gedrag dat stampende voeten spiegelt. We ontvangen precies niet wat we nodig hebben. Hoe frustrerend. En dan is het nog best lastig helder te zien wat je nu eigenlijk nodig had. Wat daarvan jij jezelf wel of niet biedt, kan bieden, wat je van de ander vragen mag.

Wie opgegroeid is met een chronisch gemis aan liefde en aandacht, kan de verwachting hebben telkens weer zo gefrustreerd te raken. Lichtgeraaktheid wanneer het inderdaad weer zo lijkt te zijn. Wanhoop kan nabij zijn. Het zenuwstelsel geeft de zoektocht op. Oké, dan niet...Alsof een ballon leegloopt. Het leven gaat op quasi non-existent door, zo min mogelijk levenskracht wordt aangesproken want de broodnodige bronnen worden niet geleverd om de energie aan te vullen. Alsof de ziel zich in de uiterste hoeken van het binnenlichaam oprolt, in een diep buikholletje, zover mogelijk wegtrekkend van de andere extremen, de handen, de voeten, alles wat de buitenwereld direct raken kan. Vingertoppen, tenen, puntje van je neus. Het wordt koud.

Het vraagt een alerte, zachte omgeving om te beseffen dat de wanhoop aangeleerde overleving is. We resoneren met elkaar mee en voor je het weet voelt iedereen de wanhoop. Onmacht. Stille, ijzige eisen. Verharding.

Liefde en aandacht houden je idealiter niet in een machtsgreep. Emotioneel vasthouden doen we met ontspanning. Van jouw lijf, mijn lijf. Er is niets mooier dan wanneer de levenskracht door het lijf zingen mag. Vol overgave.

We hebben elkaar daar dus voor nodig, dat is het kwetsbare. En tegelijkertijd is er iets in overvloed. Juist omdat de liefde en aandacht huidovergrenzend aangevuld worden. En hetzelfde holletje geen plek voor een lange, eenzame, koude winterslaap is, maar een door ieder gedeelde broedplek van emotionele intensiteit. Verlangen. We blazen er al ademend, synchroon ademend, leven in. Open handpalmen, een ferme ontvankelijkheid. We rise up, as they say."

Redactie voor je uit schrijven

De verleiding om te redigeren kan groot zijn. Te meer wanneer je gevoelsmatig even geen grip hebt op je schrijven. "Wacht, als ik nou gewoon nog eens doorlees wat ik tot nu toe gelezen heb, dan kom ik wel weer in de flow". Niet zelden ontstaat er dan geen flow, maar een overfocus op detail, zoekende pogingen om de zinsstructuur te polijsten of dat ene, meer sprekende woord te herinneren.

Details zijn zeker niet onbelangrijk en zinstructuren maken of kraken de leeslust. Toch is het voor de meer intuïtieve schrijver veelal geen goed idee om voorbarig de kritische lezersbril op te zetten. De vraag naar grip mag gelezen worden als een behoefte aan een frisse, intuïtieve ruimte. Gefaciliteerd door een wandeling, een meditatie, muziek, een onderdompeling in natuur of beweging; wat werkt voor jou.

Bovendien gaat dit over het aangaan van vertrouwen in het proces, een creatief proces dat in zekere zin jou(w werkwijze) ómvat, waar je niet de stuwende dirigent van bent. Dit kan een recept voor sluimerende angsten zijn. In de onzekerheid die inherent is aan de minder voorgestructureerde schrijfwijze worden angstbeelden gretig uitvergroot. "Prima, dank angst voor je nijverheid, maar er is hier weinig werk voor jou." Tenslotte mag je vermogen tot het experimenteren met zintuigen, de taal van het onderbewuste en het hebben van een eigenzinnig schrijfritme vooropstaan. Intens durven leven zonder vooropgesteld doel, dat is de openheid van ervaring die je intuïtieve schrijven spekt. Redigeren volgt wanneer het concept af is. Liefdevol geduld (mildheid mag), goedmoedige nieuwsgierigheid (oeehhh...wat valt er te ontdekken in de krochten van je fantasiekamers?) en noest respect voor de oncontroleerbare maar wel te inspireren grillen van het creatieve proces (een scheut verwondering, dat ook), zo wordt schrijven een levenskunst.

De innerlijke criticus kan zich in de in tussentijd richten op andere te-doen-taken, daar valt vast een extra criticus bij te gebruiken .

Zin om je schrijfstem te ontstoffen? Authenticiteit en auteurschap, er bestaat woordelijk en op ervaringsniveau een frappante overlap tussen. Tijdens schrijfbegeleiding word je uitgenodigd en uitgedaagd om het contact met jezelf woordelijk uit te diepen, een proces waarbij je artistieke vrijheid en expressie opleven door het procesmatig leren meebewegen met jouw creatieve ritme en fascinaties. Lees hier meer over schrijfbegeleiding.

Getuigenis - subtiliteit

"Interacties zijn best vaak "grof". Zo ervaar ik het althans. Er gebeurt van alles op een subtiel niveau. Sensitiviteit is automatisch aangetrokken tot dat subtiele niveau en in ons menszijn wensen we als vanzelfsprekend wederkerigheid, daar zijn we toe uitgerust. Als sensitiviteit en ontmoeting samenkomen, is er een diep verlangen om op het subtiele niveau met elkaar uit te wisselen. Emotioneel waarachtig samenzijn, met erkenning van totale verbondenheid.

De praktijk is echter vaak grof, zeker vergeleken met de textuur, de klank, de smaken...van het subtiele. Vragen worden niet gesteld - of wel, maar het antwoord wordt niet opgewacht. Gezichtsuitdrukkingen worden gelezen, maar inhoudelijk genegeerd. Intonaties spreken boekdelen, maar alleen cijfers gaan te boek. Er schuilen binnenwerelden achter blikken, met daarin potentiële níeuwe, gedeelde werelden. Aan het einde van de dag verzucht ik weleens: hoe vaak zijn we voorbij een sensitieve essentie geschoten? Het hoofd draait op volle toeren, dat we diep relationele wezens zijn wordt herinnerd als we ziek worden van te veel grofheid.

Wie durft - vooral: leért - in te zoemen op het subtiele niveau, ontdekt dat je met kleine gebaren een groot effect kan creëren. Wellend verdriet beschijnen waar het eígenlijk opborrelt en ontladende verbinding verankeren zou, boosheid er laten zijn als kenmerk van kracht, vertragen waar versnelling de gewoonte is, niets zeggen en wél verbonden zijn, jezelf en de ander de ruimte gunnen om niet meteen, maar wel uiterst aandachtig te reageren, alle subtiliteiten emotionele speelruimte bieden, glimlachen om een grap maar de serieuze lading niet ontkennen, helder onderscheid maken zonder veroordeling, zachte plagerijen, grote intimiteit, bizar doen en zachtzinnig navoelen wat het clowneske met je binnenste doet....

Ademhaling komt vóór bewustzijn.

Medisch gezien is het een noodzakelijk weten, psychologisch kunnen we er ook in leren bestaan. In de ademhaling vertoeven, geconcentreerd en wel, telkens weer terug naar de in - én uitademing. Langzaamaan ontvouwt bewustzijn daaromtrent haar eerste contouren, een dynamisch en voelend zijn, zeer intens, maar niets overweldigend. En elke interactie, er is geen houden aan, prikkelt en wordt gevoeld, opent en dicht bewustzijn, kleurt haar veelzijdig en maakt gevoelswerelden op. Zo is het dat we subtiel naar elkaars bewustwording toe ademen, en de gedeelde taal een cadeau wordt waarmee openheid voor wat nog gevoeld gaat worden wordt gevoed.

Laat maar komen, dat bewustzijn. Ervaring is hoogsensitief."

Getuigenis - het mystieke

"Alleen al de verwoording 'het mystieke' stelt me gerust. Dat heeft er veel mee te maken dat het mystieke voor mij over onzekerheid gaat. Wat we niet kunnen weten. Nooit niet, en wat zo vaak een bron aan angst is over wat er fout kan gaan, wat er te verliezen valt, wat er buiten zicht, buiten controle ligt. Wie dan met een zekere schoonheid en wijsheid spreekt over onzekerheid, wie het als mystiek onthaalt, stemt me ontspannen en vol verwondering. Die verwondering, daar wil ik eigenlijk elke dag wel even in wentelen. Verbeeldingskracht rust in het besef nooit helemaal voor te kunnen stellen wat de werkelijkheid omvatten kan. Doemdenken getuigt van onwetenheid over dezelfde overmachtige onzekerheid, wensdenken gaat voorbij de overgave aan wat zou kunnen.

Het mystieke waarin de onzekerheid leidend blijft, is voor mij het meest overtuigend. Ik voel weerstand wanneer in onzekerheid voortgaande vage angst wordt vervangen door een gerichte angst voor een ultiem einddoel, oordeel of vernietiging van het kleine ik door het Grote Al. Troost vind ik blijkbaar in het écht niet weten, een potentieel uit eén spattende openheid naar ervaring.

Toch is het een oefening, de continue dynamiek die hier onlosmakelijk mee verbonden is. Ook het mystieke zoals ik het nu benader wordt weleens lijzig, sentimenteel, niet trouw aan een doorleefde ervaring, waarin, denk ik, altijd iets van bescheidenheid opleeft. Er zijn zoveel manieren om "ik weet het niet" te leven. Verslagen, wanhopig, vermijdend, zelfafwijzend, afzettend...

"Ik weet het écht, oprecht niet." De mystieke ervaring roept stilte op, brengt verwondering naar de oppervlakte, woorden eraan geven went nooit helemaal.

Hoe word je eén met onzekerheid? Je bent het al. Dat helemaal doorvoelen.... het is waanzinnig verwonderend, soms intens ontregelend en bijna ongeloofwaardig realistisch. Wat we dagdagelijkse perceptie zouden noemen is toch ook waanzinnig te noemen? Hokjes, kaders, duidingen en substanties lossen op. Tenminste tijdelijk. Geen perceptie is alomvattend."

Getuigenis - denkbeelden

"Soms houd ik mezelf een tijdje voor de gek. Dan bedenk ik dat ik toch vooral rust wens. In mijn fantasie komt daar een heel gestructureerd leven bij. Al mijn gevoelens lijken de bijpassende denkbeelden te rechtvaardigen. Rust is het devies. Zelfde tijd op, zelfde tijd naar bed, prikkelvrijer door het leven, avonturen vind ik wel in boeken of in een herhaaldelijke reflectie op vroegere stuitertijden.

Het is een tijdje heérlijk en ik smul me vol met rust. Winters warm en enigszins onbereikbaar voor dierbaren op fysieke afstand. Vroeger kwamen daar weleens benadelende uitspraken over de rustelozen bij. Dat was natuurlijk simpelweg omdat ik mijn behoefte niet als zodanig accepteerde, maar er bevestiging voor zocht.

En precies wanneer ik me dan op een toppunt van rust bevind, blijk ik intense honger naar exploratie te voelen. Verzadigd, ik kan er geen rust meer bijnemen, dat zou tot ernstig beperkende stilstand leiden. Waahhhh…wat is er te dóen, wat is er te ontdekken?

Vroeger moest ik dan ook nog al die veilige denkbeelden loslaten. Ik had toch net een zelfbeeld geaccepteerd van een mens dat vooral rust wenst?

Ons denken kan ons zijn niet bijhouden. Denken is gefragmenteerd, beleving allesbehalve.

Ik houd mezelf nog steeds wel voor de gek, maar die denkbeelden lach ik sneller weg. Ach, laat ook maar, ik ben dit allemaal. Diversiteit als basis, ook ín mezelf. Rustig, onrustig, voldaan en ontevreden. Er is niets dat in en op zichzelf totaal vervullend is, behalve het hele pakket. Heel. Ja, die polariteiten lijken soms wat meer uitvergroot in mijn wezen, of tenminste hoe ik erover spreek. Niet in de laatste plaats vanwege oordelen, eigenlijk zijn dat spiegelingen van de vele emoties die ik erbij voel. En de nood aan nog meer acceptatie van de complexiteit. Gewoon, van mens zijn.

Emoties… Dynamische energie. Mooi dat diezelfde dynamische energie in zoveel vormen, zoveel bewegingen en keuzes komt, vind je niet?”

Dissoneren

"Zodra iemand mentaal ferm positie inneemt, zo van 'dit vind ik daarom en punt', spring ik naar 'de andere kant' van die positie. Dat gaat automatisch. Ik wil het terrein verkennen en... niets uitsluiten. Of...niemand uitsluiten?

Misschien zit er een behoefte aan harmonie onder, die lang niet altijd vervuld wordt, want als ik me thuisvoel bij iemand dan poneer ik des te gemakkelijker een dissonant en je moet er maar zin in hebben, ruimte voor voelen. Je gelijk krijgen is wel lekker, maar ik reageer er met onderzoekende weerstand op. Is dit het werkelijk, is dit alles dat er is? Om werkelijk níemand uit te sluiten en dan dus een kakofonie aan opties te overwegen.

Ik kan het mogelijke sociale conflict onderscheppen door op de emotionele inhoud te focussen, daarmee te resoneren en hetgeen als mentale positie wordt verteld terug te koppelen in emotionele betekenis. Maar daarmee stopt het gesprek eigenlijk ook, ik maak de zoektocht van de ander monddicht.... De kunst van vragenstellen in plaats van de antwoorden klinkklaar klaarleggen, daar kan ik in groeien.

Door op emotionele inhoud te focussen, bewaak ik natuurlijk ook de verlangde harmonie in het contact met dierbaren. Een soort coping.

Daarnaast ben ik altijd op zoek naar plekken waar het helemaal oké is om de dissonant te zijn....Hulde aan de artiesten! Om datgene te vertolken dat nog niet gezien is, of dat aan de andere kant van het spectrum ligt, tegenstrijdig lijkt, maar eigenlijk een essentie spiegelt. Een essentie...de verbinding tussen de verschillen. Toch weer de verbinding...

Alles heeft met alles te maken en wanneer iets gezegd wordt dat regelrecht op eén doel lijkt af te gaan, onderschep ik de lijn graag en buig 'm de andere kant op. Ja, dan speel ik soms de tegenspeler in de hand, maar dat vind ik blijkbaar boeiend om te doen. Ik wil het verschil leven en de verbinding daarmee vieren.

Voldoen aan spelregels heeft me nooit aangesproken, of ik verzon ze zelf en raakte dan verveeld met de regels die ikzelf verzon.

Het moge duidelijk zijn dat ik veel innerlijke conflicten ervaar. Dat is ook wel prima zo, het is onderhoudend. Zolang ik regelmatig vertraag en eenvoudigweg ademmmmmm, geniet ik vaak volop van al die dissonerende innerlijke posities. Het leeft, het broeit, het schroeit, het vuurt voort!"

Who holds the space for the story to…

In sociale interactie is het een cadeau. Een cadeau om elkaar 'ruimte' te bieden en met elkaar sociaal afgestemde ruimte te onderhouden. In het Engels noemen we dit zo sprekend 'holding space'. Door present te zijn met elkaar, in contact met de fysiek-emotionele beleving en wellicht ook vrij conceptueel explorerend, herbeleven we frisheid, levendigheid en openheid. We voelen verbinding en zijn vaak verbaasd over wat zich dan toont in het contact. Een kek soort 'ik', losgevoeld van stramme verhalen, zachtzinnig, stoerspeels en/of expressief 'wilderig' in verbinding. Tranen en tuiten mogen vloeien en opborrelen, de emotionele reikwijdte van ons bestaan is verwijd en we plukken de emotionele oogst als gevoelde zingeving.

Ook tijdens het schrijven is 'ruimte onderhoud' voor sommige auteurs zeer belangrijk. Te meer wie op gevoel, verderweggedachten, inzinkende intuïtie en vurige verbeelding schrijft, is 'holding space' de geboorteruimte van het verhaal. De relatie die we aangaan met ons schrijven, anders dan de prestatie die verwacht wordt, komt dan centraal te staan. We zijn nieuwsgierig naar de creatieve natuurwetten van het verhaal en deze nieuwsgierigheid is eerder ontvankelijk dan sturend of vragend van aard. We creëren een fysieke ruimte die de ontvankelijkheid voedt. Bijvoorbeeld door het licht te dimmen, kaarsen aan te zetten, wat neoklassieke klanken te verorberen, harmonisch prikkelrijk of juist zinsussend prikkelarm te vertoeven. We experimenteren wat werkt, eén uur per week of zelfs om de week schrijven, om tegemoet te komen aan wat het verhaal nodig heeft, niet wat wij van onszelf vinden dat we 'moeten doen'. Want, zo voelt de relatie voor alle partijen het beste: eigenzinnige personages, geïnteresseerde websitelezers, innemende vertellers, gretige luisteraars,...ze voelen zich uitgenodigd door de auteur die hier de ruimte voor onderhoudt, 'who holds the space for the story to unfold at its own pace'.

Zo is eén worden met jouw schrijfcycli ook een rake oefening in mild en in verbinding met je veelzijdige zelf leven.

Welke nieuwe verhalen liggen in jouw binnenste te luilekkeren tot ze klaar zijn om het zoekende licht van jouw bewustzijn te aanschouwen ?

Wellicht spreekt individuele schrijfbegeleiding of een groepsgewijze schrijfmodule je aan.

Meer over individuele begeleiding lees je hier.

Begin 2023 start 'We've got new stories to tell' wederom. In deze schrijfcursus hebben we aandacht voor de nieuwe verhalen die we te vertellen hebben binnen de context van klimaatverandering en gerelateerde maatschappelijke, culturele en existentiële processen. En, uiteraard, binnen de context van onze persoonlijke, artistieke bewustwording.