24 mei 2025

"The psychotic drowns in the same waters in which the mystic swims with delight."

Joseph Campbell

Het is een veelgebruikt citaat van Campbell en vandaag, op "psychosis awareness day", vergezelt het mijn denken meermaals. Het citaat roept ongemak op, omdat het mijn kwetsbaarheid in enkele woorden lijkt bloot te leggen, alsof het lijkt te zeggen dat er iets mis is met mij, dat het stigma rondom psychoses klopt.

Vandaag, precies een jaar geleden, was de dag waarop ik van intensieve eenheidsbeleving en gloeiende verbondenheid steeds meer ongemak, eenzaamheid en vervreemding begon te voelen. Totdat er een groot gapend gat tussen mij en de omgeving leek te bestaan, een gat dat ik gaande het weekend alleen nog met herbeleving, verwarring en doodsangst kon 'invullen'.

Dus ja, het vóelde geregeld wel alsof 'ik' verdronk.

Terwijl ik dieper reflecteer word ik er bewuster van dat ik in het afgelopen jaar vaak onzekerheid ervoer over mijn potentieel ongeremde "mind". Gelukkig werd dat mede dankzij de heftige desintegratie gedragen door een soort fundamentele beleving van onzekerheid, iets dat mijn bestaan(szekerheden) vooraf - en voorbijgaat en tegelijkertijd ingebed was en is in sociale steun.

Tot maanden na de psychose was ik alert ten aanzien van tekenen dat ik eventueel weer zo'n overweldiging mee zou maken. En later, toen het vertrouwen in mijn mentale veerkracht weer levendig was, merkte ik op hoe emotionele pieken en dalen nog steeds en gerichter aandacht behoeven en kon ik de psychose in een continuüm van af - en toenemende gevoeligheid en hechtingspijnen plaatsen die ik nagenoeg heel mijn leven ken.

Misschien heb ik mentaal weer leren zwemmen.

Of ben ik dat huidig voor het eerst aan het leren in de energetische golfslagen die we leven noemen en die nooit met een "mind" te temmen zijn.

Meer dan ooit realiseer ik mij dat zwemmen in de oersoep van zingeving een fysieke bezigheid is. Dat mijn lichaam hier de kracht en kunde voor kent, meer dan mijn geest voorstellen kon of kan.

Misschien 'verdrinkt' niet elke persoon met psychotische beleving en is het eerlijker om te stellen dat we niet weten wat er zich onder het mentale wateroppervlakte afspeelt. Wellicht houdt zich daar een mysticus schuil, wachtend op de roep...

Ongebruikelijk geduldig, ons eeuwig uitnodigend tot spreekwoordelijke ademhaling onder water,

tot overgave.

Foto: Jacob Dyer